Badanie hamulców wg normy PN-EN ISO 3450
Ten fragment oprogramowania pozwala na automatyczną interpretację i ocenę jakości hamulców na podstawie wyników pomiarów siły na pedale hamulca, ciśnienia w układzie hamulcowym oraz przemieszczeń i prędkości, wykonanych za pomocą czujnika optycznego Correvit L-400 oraz karty pomiarowej PCMCIA (IOtech).
Po wybraniu opcji 'Raporty | Badania hamulców | Badanie hamulców wg normy PN-EN ISO 3450', na ekranie pojawia się okienko dialogowe:
W okienku tym należy wypełnić danymi pola edycyjne (lub wybrać dane z zestawów wstępnie zdefiniowanych). Dane te zostaną wykorzystane w tekście raportu z badań. Okienko dialogowe jest podzielone na kilka części. Pierwsza z nich dotyczy typu maszyny i podaje się tutaj informacje identyfikujące maszynę oraz stan układu hamulcowego. Druga część dotyczy rozkładu mas maszyny, zatwierdzonego przez producenta oraz podczas badań. W kolejnym fragmencie ujęto dane dla ogumienia, obejmujące rozmiar, liczbę przekładek, typu bieżnika i ciśnienie. Następnie opisany jest układ hamulcowy: typ układu hamulcowego, rodzaj hamulców (tarczowe, bębnowe), typ sterowania i typ zwalniacza. Kolejna część opisuje tor pomiarowy czyli rodzaj nawierzchni i pochylenia podłużne i poprzeczne. Ostatni fragment okienka dialogowego pozwala na wybranie lub wpisanie (wklejenie) folderu z danymi pomiarowymi oraz wybór plików pomiarowych do analizy. Wybór folderu pomiarowego może być wykonany za pomocą małego przycisku […], umieszczonego tuż za polem edycyjnym ‘Folder z plikami pomiarowymi’. Po naciśnięciu tego przycisku, na ekranie pojawia się kolejne okienko umożliwiające wybór folderu zawierającego pliki pomiarowe.
Nazwa pliku, w którym generowany jest raport tworzona jest automatycznie z wykorzystaniem nazwy maszyny (na przykład ‘Raport_ham_510C.txt’). Jeżeli w folderze pomiarowym istnieje już plik raportu o identycznej nazwie, wówczas na ekranie pokazuje się okienko ostrzegawcze, informujące że raport o takiej nazwie już istnieje i pytanie czy go zastąpić. Jeśli wybierze się opcję ‘nie’, wówczas generowany jest plik raportu o identycznej nazwie, jaka już istnieje, z dodatkowym licznikiem ( _1, _2,…itd.).
Kolejne okienko zawiera informacje dotyczące rodzaju pomiaru oraz rozkładu kanałów pomiarowych istotnych z punktu widzenia tworzonego raportu. Wybiera się opisy dotyczące: obciążenia maszyny, typu hamowania i stanu hamulców. Druga sekcja okienka dotycząca kanałów pomiarowych, pozwala na wskazanie kanału pomiarowego na którym była rejestrowana określona wielkość. Dodatkowo możliwe jest zdefiniowanie wartości zmierzonych wielkości w punktach charakterystycznych, na przykład wartość początkowa siły, od której przyjmujemy zadziałanie hamulca. Naciskając przycisk Wstecz, można wrócić do poprzedniego okienka dialogowego, natomiast wybór przycisku Anuluj spowoduje zakończenie pracy z opcja Badania hamulców. Przycisk Wykonaj uruchamia obliczenia.
Obliczenia mogą być wykonane dla trzech wariantów; uwzględniamy sygnały:
1. siła na pedale hamulca, ciśnienie, prędkość jazdy i przemieszczenie,
2. siła na pedale hamulca, prędkość jazdy i przemieszczenie,
3. ciśnienie, prędkość jazdy i przemieszczenie.
W okienku dialogowym znajdują się między innymi znaki większości i mniejszości. Należy je interpretować następująco. Przykładowo, siła na pedale hamulca w punkcie charakterystycznym 'A' powinna być większa od 2.5 [daN]. Punkty charakterystyczne pokazano na ostatnim rysunku tego paragrafu. Pierwszy wariant obliczeń pokazano poniżej.
W przypadku drugim, sygnał ciśnienia jest wyłączony z analizy.
Trzeci wariant z wyeliminowanym sygnałem siły na pedale hamulca, pokazano na kolejnym rysunku:
Najdokładniejsze wyniki można uzyskać dla pierwszego wariantu obliczeń.
Jeżeli w folderze pomiarowym istnieje plik z opisem kanałów ‘Opis_kan_iot’, wówczas program zapyta czy go pozostawić czy też wygenerować plik z nową zawartością. Najczęstszą odpowiedzią jest ‘Nie’.
Na ekranie pojawia się zestaw okienek, w których prezentowane są przebiegi zmierzonych wielkości. W tle realizowane są analizy przebiegów i generowane są dane do raportu. Po narysowaniu wszystkich przebiegów, program zapyta czy są one poprawne, czy mogą być uwzględnione w raporcie. Jeśli wybrana zostanie odpowiedź ‘Tak’, to wyniki analizy zostaną zapisane w raporcie. Jeżeli jest to kolejny zestaw wyników w danej sesji, wówczas zostaną one dopisane do poprzednich wyników.
W następnym kroku, program zadaje pytanie czy będzie kontynuowana analiza przebiegów, czy ma powrócić do wyboru kolejnego pliku pomiarowego.
Jeśli wybrana zostanie opcja kontynuacji analizy, możliwe będą różne rodzaje przetwarzania przebiegów, dostępne w programie, na przykład pokazane poniżej.
Po wykonaniu analiz, program zapyta czy kontynuować podgląd zawartości plików. Jeśli wybrana zostanie opcja ‘Tak’ wówczas analiza będzie kontynuowana a opcja ‘Badania hamulców’ zostanie wyłączona. W przeciwnym przypadku (‘Nie’), program powraca do okienka dialogowego ‘Badanie hamulców...’ i całość procesu może być powtórzona.
Poniżej przedstawiono przykładowy wydruk raportu:
*** Sprawozdanie z badań hamulców według normy PN-EN ISO 3450 ***
*** Maszyna:
Rodzaj maszyny |
510C |
Producent |
HSW S.A. |
Typ |
1 |
Nr fabryczny |
1000 |
Rok produkcji |
2007 |
Stan układu hamulcowego |
Dobry |
*** Masa maszyny i rozkład masy podczas badań:
Masa |
7900 |
Przód |
|
Tyl |
|
*** Masa maszyny i rozkład masy zatwierdzone przez producenta:
Masa |
7800 |
Przód |
|
Tyl |
|
*** Ogumienie - przód maszyny:
Rozmiar |
16,9 x 24 |
Liczba przekładek |
2 |
Typ bieżnika |
|
Ciśnienie |
|
*** Ogumienie - tył maszyny:
Rozmiar |
16,9 x 24 |
Liczba przekładek |
1 |
Typ bieżnika |
|
Ciśnienie |
|
*** Układ hamulcowy:
Typ układu hamulcowego |
hydrauliczny |
Hamulce |
tarczowe |
Sterowanie |
nożne |
Zwalniacz |
brak |
*** Tor pomiarowy:
Nawierzchnia |
asfalt |
Pochylenie podłużne |
.5 |
Pochylenie poprzeczne |
1 |
*** Rodzaj pomiaru |
=> maszyna bez obciążenia |
|
=> hamowanie hamulcem roboczym |
|
=> hamulce zimne |
plik pomiarowy => wyniki_2.iot
punkt |
t[s] |
F[daN] |
p[bar] |
V[km/h] |
S[m] |
|
|
|
|
|
|
A |
2.27 |
1.52 |
0.14 |
38.48 |
211.56 |
B |
32.79 |
14.80 |
0.42 |
38.17 |
217.08 |
C |
33.50 |
20.41 |
5.42 |
33.54 |
224.22 |
D |
36.20 |
17.57 |
5.28 |
0.20 |
236.87 |
punkt A - naciśnięcie hamulca
punkt B - początek wzrostu ciśnienia w układzie hamulcowym
punkt C - początek stabilnego (maksymalnego) poziomu ciśnienia
punkt D - zatrzymanie maszyny
maks. siła |
= |
21.42 |
[daN] |
maks. ciśnienie |
= |
5.50 |
[bar] |
maks. prędkość |
= |
47.52 |
[km/h] |
prędkość w chwili rozpoczęcia hamowania |
= |
38.48 [km/godz] |
|
|
|
maks. droga zatrzymania według normy |
= |
18.56 [m] |
droga zatrzymania |
= |
25.32 [m] |
*** Droga zatrzymania nie spełnia wymagań normy !!!
*** Rodzaj pomiaru |
=> maszyna bez obciążenia |
|
=> hamowanie hamulcem roboczym |
|
=> hamulce nagrzane |
plik pomiarowy => wyniki_8.iot
punkt |
t[s] |
F[daN] |
p[bar] |
V[km/h] |
S[m] |
|
|
|
|
|
|
A |
24.82 |
1.52 |
0.20 |
39.64 |
171.81 |
B |
25.19 |
13.79 |
0.41 |
38.79 |
175.88 |
C |
27.19 |
23.18 |
6.70 |
14.78 |
191.95 |
D |
28.34 |
13.66 |
5.51 |
0.20 |
193.84 |
punkt A - naciśnięcie hamulca
punkt B - początek wzrostu ciśnienia w układzie hamulcowym
punkt C - początek stabilnego (maksymalnego) poziomu ciśnienia
punkt D - zatrzymanie maszyny
maks. siła |
= |
27.78 |
[daN] |
maks. ciśnienie |
= |
6.80 |
[bar] |
maks. prędkość |
= |
40.52 |
[km/h] |
prędkość w chwili rozpoczęcia hamowania |
= |
39.64 [km/godz] |
|
|
|
maks. droga zatrzymania według normy |
= |
19.40 [m] |
droga zatrzymania |
= |
22.02 [m] |
*** Droga zatrzymania nie spełnia wymagań normy !!!
*** Rodzaj pomiaru |
=> maszyna bez obciążenia |
|
=> hamowanie hamulcem awaryjnym |
|
=> hamulce nagrzane |
plik pomiarowy => wyniki_20.iot
punkt |
t[s] |
F[daN] |
[bar] |
V[km/h] |
S[m] |
|
|
|
|
|
|
A |
23.78 |
1.52 |
0.17 |
38.62 |
170.81 |
B |
24.04 |
18.44 |
0.44 |
38.03 |
173.55 |
C |
24.82 |
30.14 |
8.06 |
34.21 |
181.57 |
D |
28.43 |
14.53 |
6.25 |
0.20 |
198.57 |
punkt A - naciśnięcie hamulca
punkt B - początek wzrostu ciśnienia w układzie hamulcowym
punkt C - początek stabilnego (maksymalnego) poziomu ciśnienia
punkt D - zatrzymanie maszyny
maks. siła |
= |
33.19 |
[daN] |
maks. ciśnienie |
= |
8.16 |
[bar] |
maks. prędkość |
= |
40.83 |
[km/h] |
prędkość w chwili rozpoczęcia hamowania |
= |
38.62 [km/godz] |
|
|
|
maks. droga zatrzymania według normy |
= |
37.33 [m] |
droga zatrzymania |
= |
27.76 [m] |
*** Droga zatrzymania spełnia wymagania normy
Na kolejnym rysunku pokazano przykładowo charakterystyczne miejsca, w których odczytywane są dane do zestawień: punkt, t[s], F[daN], p[bar], V[km/godz] i S[m]. Miejsca te oznaczono pionowymi liniami z opisami: ‘A’, ‘B’, ‘C’ i ’D’.